گروهی از دانشمندان با بررسی تاثیرات قمار بر رفتار میمون ها سعی در پی بردن به تاثیر مساله کنجکاوی در قماربازان دارند، این تحقیقات تاکنون نتایج قابل توجهی داشته است.
پیشتر در سال ۲۰۱۵ این گروه از دانشمندان حوزه اعصاب (Neuroscientists) از دانشگاه های کلمبیا و Rochester نتایج تحقیقات خود را در مورد حس کنجکاوی در میمون ها در مجله Neuron منتشر کردند.
جالب است در ابتدا بدانید که بطور کلی و بر طبق یافته های علمی، میمون‌ها با رفتارهای پیچیده و توانایی‌های شناختی‌شان، توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده‌اند. از حل مسئله گرفته تا روابط اجتماعی پیشرفته، آنها نشان داده‌اند که ذهن‌شان فراتر از غریزه عمل می‌کند.
- حل مسائل پیچیده: بسیاری از میمون‌ها مانند کاپوچین‌ها می‌توانند مسیرهای منطقی را تشخیص داده و چالش‌هایی را حل کنند که نیاز به تفکر و برنامه‌ریزی دارند.
- استفاده از ابزار: دیده شده که میمون‌ها از اشیاء طبیعی مانند سنگ یا چوب برای دستیابی به غذا یا دفاع شخصی بهره می‌برند.
- یادگیری از طریق مشاهده: آنها رفتارهای جدید را با تماشای هم‌نوعان‌شان یاد می‌گیرند و حتی می‌توانند آموخته‌هایشان را به نسل‌های بعد منتقل کنند.
- تعاملات اجتماعی پیچیده: برخی گونه‌ها، روابط مبتنی بر همکاری و لطف متقابل ایجاد کرده‌اند؛ مثلا به یاد می‌سپارند که چه کسی در گذشته به آنها کمک کرده و در زمان مناسب پاسخ آن را می‌دهند.
- درک مفاهیم انتزاعی: توانایی درک مفاهیم عددی و کنترل احساسات برای دستیابی به پاداش بهتر نیز از نشانه‌های هوش بالا در آن‌هاست.
میمون در مواجهه با قمار
تحقیقات جدید، به‌ویژه آن‌هایی که در مجلات معتبر مانند Neuron منتشر شده‌اند، نشان داده‌اند که برخی گونه‌های میمون – مانند ماکاک‌ها – نه‌تنها مفهوم ریسک را درک می‌کنند، بلکه در موقعیت‌های قمارگونه انتخاب‌هایی پرخطر اما امیدوارکننده انجام می‌دهند.
- گرایش طبیعی به انتخاب‌های پرریسک: در آزمون‌هایی با گزینه‌های سود بالا اما احتمال پایین، میمون‌ها اغلب این مسیر را انتخاب می‌کردند حتی با وجود گزینه‌های امن‌تر.
- دخالت مستقیم در مغز برای تغییر رفتار: در یکی از آزمایش‌ها، محققان با تحریک ناحیه‌ای خاص از مغز (نظیر Brodmann area 6) توانستند تمایل میمون‌ها به انتخاب‌های قمارآلود را کاهش دهند.
- انعطاف شناختی بالا: برخلاف تصور کلاسیک از رفتار حیوانات، میمون‌ها در برخی زمینه‌های آزمایشی حتی به پذیرش ضرر گرایش نشان دادند که نشانه‌ای از توانایی تحلیل موقعیت و تنظیم رفتارشان بود.
در این تحقیقات به منظور برانگیختن حس کنجکاوی میمون ها نسبت به یک بازی قمار کامپیوتری برنامه ریزی انجام دادند که هر بار میمون ها در بازی نتیجه موفقیت آمیز بدست بیاورند به عنوان پاداش آب نوشیدنی دریافت کنند.
نحوه آزمایش بدین صورت در نظر گرفته شده بود که در صفحه نمایش یک نوار طولی به عنوان مشخص کننده میزان شرط و میزان جایزه در اختیار میمون ها قرار گرفته بود و میمون ها پس از تعیین شرط باید منتظر مشخص شدن نتیجه شرط که توسط چراغ های سبز و قرمز اعلام می شد می ماندند.
در مرحله بعدی برای اینکه حس کنجکاوی میمون ها را مورد ارزیابی قرار بدهند به آنها امکان دادند که بلافاصله پس از شرط بستن از نتیجه آگاه شوند و نیاز نباشد تا برای آگاهی از نتیجه انتظار بکشند و در قبال آن از میزان جایزه شان (آب نوشیدنی) کسر می گردد که نتیجه شگفت آور این بود:
میمون ها حاضر می شدند حتی میزان آب نوشیدنی دریافتی شان به یک چهارم تقلیل یابد و زودتر از نتیجه شرط آگاهی یابند! از اهداف مورد بررسی در این آزمایش بررسی میزان رضایتمندی در ارضای حس کنجکاوی بوده است که در اشخاصی که به صورت افراطی به قمار می پردازند رخ می دهد.
جمع بندی
این تنها آزمایش صورت پذیرفته در اینباره نیست بلکه پیشتر نیز در مطالعه دیگری در دانشگاه جانز هاپکینز صورت پذیرفته بود که در مجله Current Biology منتشر گردید و طی آن دو میمون رزوس آموزش دیدند تا با کامپیوتر قمار کنند و برای دریافت آب رقابت کنند. انتخاب‌ها شامل گزینه‌ای با احتمال پایین ولی پاداش بالا (۲۰٪ شانس برای ۱۰ میلی‌لیتر آب) و گزینه‌ای امن‌تر با پاداش کمتر (۸۰٪ شانس برای ۳ میلی‌لیتر) بود. میمون‌ها به‌طور مداوم گزینهٔ پرریسک‌تر را انتخاب می‌کردند، حتی زمانی که تشنه نبودند—انگار از هیجان بردن لذت می‌بردند.
یافته کلیدی: ناحیه‌ای خاص در مغز عامل ریسک‌پذیری است:
- محققان ناحیه‌ای به نام Supplementary Eye Field در قشر پیش‌پیشانی مغز را شناسایی کردند که مستقیماً با تمایل به ریسک مرتبط بود.
- وقتی این ناحیه به‌طور موقت غیرفعال شد، تمایل میمون‌ها به انتخاب‌های پرریسک تا ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش یافت.
- جالب اینجاست که سایر جنبه‌های تصمیم‌گیری مثل حافظهٔ برد و باخت یا درک بازی تحت تأثیر قرار نگرفت—تنها میل به پاداش‌های نامطمئن کاهش یافت.
بنابراین، این یافته‌ها نه‌تنها درک ما از رفتار حیوانات رو عمیق‌تر می‌کند، بلکه می‌تواند در درمان رفتارهای پرخطر انسانی مثل اعتیاد به قمار هم کاربرد داشته باشد.
