ماهجونگ یک بازی چینی است که معمولا بوسیله چهار نفر بازی میشود، البته نوعی از این بازی در ژاپن، کره جنوبی و آسیای جنوب شرقی که توسط سه بازیکن قابل انجام است نیز وجود دارد.
بازی ماهجونگ (Mahjong) که نسخه های متفاوت آن بصورت مهجونگ، ماجون و یا ماژونگ نیز نام دارند: بازیکن ماهجونگ به مهارت، حسابگری، استراتژی و کمی هم شانس نیاز دارد. این بازی دارای ۱۳۶ (یا به شکل رایجتر ۱۴۴) قطعه هم اندازه است که اشکالی با محوریت شخصیتها و نمادهای چینی بر روی آنها حک شده است.
بر اساس یک افسانه چینی، کنفسیوس فیلسوف چینی، این بازی را در سال پانصد پیش از میلاد گسترش داد.
بازی ماهجونگ
البته سازنده اصلی ماهجونگ به درستی مشخص نیست و برای آن حدسهایی وجود دارد، یک فرضیه این است که افسران ارتش چین، در طی آشوب تای پینگ و برای گذران وقت، این بازی را ساختند. یک فرضیه دیگر میگوید که یک نجیب زاده اهل شانگهای این بازی را در سال ۱۸۷۰ تا ۱۸۷۵ بوجود آورد.
در سال ۱۹۴۹ و بدنبال محبوبیت یافتن بازی در بین مردم ممنوعیت آن توسط دولت جمهوری خلق چین اعلام شد، در آن هنگام دولت هرگونه قمار را از مظاهر فساد سرمایه داری دانسته و ممنوع کرده بود. پس از انقلاب فرهنگی چین؛ این بازی بدون عناصر قمار دوباره احیا شد و در سال ۱۹۸۵ ممنوعیت ان لغو گردید.

این بازی در سال ۱۹۲۰ وارد آمریکا شد. شرکت Abercrombie & Fitch به عنوان اولین فروشنده این بازی پس از فروش موفقیت آمیز در Washington, D.C اقدام به اعزام افرادی به روستاهایی در چین برای خرید بیشتر کرد که نهایتا در یک بازه کوتاه موفق شد ۱۲۰۰۰ ست این بازی را به فروش برساند.
امروزه ماهجونگ یکی از سرگرمیهای مورد علاقه مردم چین و اجتماعات چینی زبان است، همچنین این بازی طبق برآوردی که در سال ۲۰۱۰ انجام گرفت با دارا بودن بیش از ۷.۶ میلیون بازیکن به عنوان محبوب ترین بازی رومیزی در ژاپن شناخته شد.
در آسیای شرقی، از این بازی بعنوان نوعی بازی قمار هم استفاده میشود و علاوه بر وجود مسابقات ورزشی بزرگ که بازیکنان در آن به صورت تیمی شرکت می کنند در برخی کازینوها خصوصا کازینوهای آنلاین نیز انواع این بازی را در اختیار قماربازان قرار دارد.نحوه انجام بازی ماهجونگ
راهنمای ساده بازی ماهجونگ
البته در فرهنگ جوامع آسیایی ماهجونگ را به چند شکل متفاوت بازی می کنند که ممکن است برخی قوانین یکسان نباشد با اینحال و به شکل کلی نحوه انجام بازی از یک قاعده مشخص پیروی می کند. که هدف آن ساخت یک دست کامل شامل چهار گروه (ترکیب) و یک جفت می باشد. انواع ترکیب یا همان گروه بصورت زیر قابل توضیح هستند:
- ترکیب Pong: سه مهره یکسان.
- ترکیب Chow: سه مهره پشتسرهم از یک دسته مشخص.
- ترکیب Kong: چهار مهره یکسان.
پیش از شروع بازی ماهجونگ، نیاز به آماده سازی و فراهم کردن شرایط لازم می باشد. این موارد بسادگی قابل انجام است که طی آن می بایست ۴ بازیکن برای بازی کردن گرد هم بیایند. سپس، هر نفر ۱۳ مهره را دریافت می نمایند، البته بازیکنی که قرار است بازی را شروع کند ۱۴ مهره را دریافت خواهد نمود. مهره های بازی به سه دسته اصلی تقسیم می گردند، شامل:
- دایره ای.
- بامبو.
- کاراکترهای چینی.
- نماد بادها (شرق، غرب، شمال، جنوب).
- اژدها (قرمز، سبز، سفید)
- گل ها و فصل ها

اکنون به نحوه انجام بازی دقت کنید: طی هر نوبت از بازی، بازیکن یک مهره از دیوار وسط برمیدارد یا مهرهای را که بازیکن قبلی انداخته انتخاب می کند. اگر این مهره با مهرههای موجود ترکیب مناسبی بسازد، بازیکن میتواند آن ترکیب را آشکار کرده و اعلام کند. بازی تا زمانی ادامه دارد که یک نفر ترکیب نهایی خود را کامل کرده و “ماهجونگ” را اعلام کند.
- ساخت دیوار: هر بازیکن ۳۶ مهره را به صورت دو ردیف ۱۸تایی در مقابل خود قرار میدهد تا دیواری از مهرهها تشکیل شود. این دیوارها به شکل مربع در وسط میز قرار میگیرند.
- تعیین دیلر (Dealer): با انداختن تاس، بازیکنی که عدد بالاتری بیاورد دیلر میشود. دیلر از دیوار خود مهرهها را برمیدارد و به هر بازیکن ۱۳ مهره میدهد (خودش ۱۴ مهره دارد).
- شروع بازی: بازیکن دیلر یک مهره دور میاندازد. سپس بازی به صورت چرخشی ادامه مییابد. هر بازیکن در نوبت خود:
- یک مهره جدید از دیوار برمیدارد یا مهرهای که بازیکن قبلی دور انداخته را انتخاب میکند سپس یکی از مهرههای خود را دور میاندازد تا تعداد مهرهها همیشه ۱۳ باقی بماند.
البته در این بین چند نکته کلید نیز وجود دارد:
- برای بدست آوردن ترکیب برنده مهرههای دور انداختهشده توسط سایرین را فقط تحت شرایط خاصی میتوان برداشت (مانند استفاده از مهره بازیکن سمت چپ برای ساخت ترکیب Chow).
- نسخههای مختلفی از این بازی وجود دارد. نسخه چینی، ژاپنی و یا حتی آمریکایی که هر کدام قوانین متفاوتی دارد. اینروزها انواع بازی ماهجونگ بصورت آنلاین نیز در دسترس می باشد.
جمع بندی
ماهجونگ یک بازی پیچیده و پرجزئیات است که تلفیقی از حافظه، استراتژی و درک ترکیبها را میطلبد. بازیکنان باید در طول بازی مهرهها را مدیریت کرده و با دقت مهرههای مورد نیاز خود را شناسایی کنند تا بتوانند چهار ترکیب مختلف به همراه یک جفت تشکیل دهند. فرآیند برداشتن، انداختن، و استفاده از مهرههای دیگران به گونهای طراحی شده که هم تاکتیک و هم پیشبینی حرکات رقبا نقش مهمی ایفا میکند. به همین دلیل، بازی فقط بر پایه شانس نیست، بلکه نیاز به تحلیل و برنامهریزی دقیق دارد.
ماهجونگ یک بازی فکری است که برای برنده شدن در آن نیاز به بهره گیری از استراتژی هستید، کسانی که بصورت حرفه ای این سرگرمی را فرا گرفته اند حتی در غالب رقابت های جدی با یکدیگر مسابقه می دهند.
از سوی دیگر، زیبایی ماهجونگ در تنوع سبکهای بازی آن است. هر نسخه از ماهجونگ، از جمله سبکهای چینی، ژاپنی و آمریکایی، قواعد خاص و الگوهای امتیازدهی متفاوتی دارد که تجربه بازی را منحصربهفرد میکند. علاوه بر جنبه رقابتی، طراحی زیبا و نمادهای فرهنگی مهرهها نیز به جذابیت آن میافزایند، بطوریکه بازیکن علاوه بر لذت بردن از رقابت، با عناصر سنتی شرق آسیا نیز آشنا میشود. همانطور که بازی تخته نرد به نوعی نمایانگر فرهنگ ایران می باشد، ماهجونگ نیز نه تنها سرگرم کننده، بلکه بستری برای تمرکز، مهارت و شناخت فرهنگ است.